Functies van het (spirituele) hart
Weet dat elk lichaamsdeel is geschapen voor het uitvoeren van een specifieke functie. Wanneer het uitvoeren van die functie moeizaam of helemaal niet gaat, dan is er sprake van ziekte. Het desbetreffende lichaamsdeel is dan ziek. De hand is bijvoorbeeld ziek wanneer het moeilijk wordt om ermee te pakken en het oog is ziek wanneer het moeilijk is om ermee te zien. Zo ook is het (spirituele) hart ziek wanneer het uitvoeren van de functie waarvoor het geschapen is, moeizaam of zelfs helemaal niet verloopt.
De functies waarvoor het (spirituele) hart is geschapen, zijn: kennis, wijsheid, gnosis (hogere spirituele kennis), liefde koesteren voor Allah de Verhevene, Hem aanbidden, genieten door de gedachtenis aan Allah, Hem voorrang geven/prefereren boven alles buiten Hem aan lusten en begeerten, en alle begeerten en ledematen onderwerpen/ten dienste stellen om Zijn tevredenheid te verkrijgen. Allah de Verhevene openbaart:
{En niet heb Ik de djinn en de mens geschapen dan slechts zodat zij Mij aanbidden}
(Soerah adh-Dhaariyaat, vers 56)
Liefde voor Allah
Elk lichaamsdeel heeft dus een bepaald nut; en het nut van het (spirituele) hart is wijsheid en dieper inzicht. En dit is het voorrecht van de mens waarmee hij zich onderscheidt van dieren, want de mens onderscheidt zich niet van dieren doordat hij bijvoorbeeld meer zou kunnen eten, voortplanten, zien of dergelijks, maar door kennis te hebben van dingen/zaken zoals ze werkelijk zijn. De Schepper van alle dingen is Allah de Verhevene die dit alles heeft doen ontstaan. Als men nu kennis heeft van de dingen terwijl men Allah niet kent, dan is het alsof hij helemaal niets weet. Het kenmerk van Ma'rifah (d.w.z. de Schepper kennen) is liefde. Wie Allah de Verhevene kent, heeft Hem lief.
En het kenmerk van deze liefde is dat men het wereldse en alle overige geliefde zaken niet prefereert boven Allah de Verhevene, zoals Allah openbaart:
{Zeg: "Indien uw vaders en uw zonen en uw broeders en uw vrouwen en uw stamgenoten en
de bezittingen die gij verworven hebt en de koophandel waarvan gij mislukking vreest en de woningen die behagen, (indien) al deze zaken u liever zijn dan Allah en Zijn Boodschapper en het strijden op Zijn weg, wacht dan, totdat Allah met Zijn gebod komt. En Allah leidt de overtreders niet."} (Soerah at-Tauwbah, vers 24)
Degene die iets heeft waar hij meer van houdt dan van Allah, zijn (spirituele) hart is dan ziek. Net zoals de maag ziek is indien die meer houdt van zand dan van brood en water, of de maag die geen water en brood meer lust.
Genezing van het hart
Dit zijn de kenmerken/symptomen van het ziek zijn, en zo weten we dus dat de meeste harten ziek zijn en behandeld dienen te worden. De tekenen van genezing van het (spirituele) hart, na dit te hebben behandeld, zijn:
Eerst kijkt men naar de ziekte waartegen men het hart heeft behandeld. Als men nu bijvoorbeeld aan de spirituele ziekte 'gierigheid' lijdt (en deze ziekte is vernietigend en verwijdert de patiënt van Allah's pad), dan dient men het hart hiervoor te behandelen door geld uit te geven. Maar soms kan het uitgeven de grens van gematigdheid overschrijden en ontaarden in verspilling, wat op zich ook een ziekte is.
Zoals bijvoorbeeld iemand die iets erg kouds met iets heets probeert te "behandelen" om het op gematigde temperatuur te krijgen maar hierbij de grens overschrijdt en het te heet maakt, wat op zich ook ongewenst is. Met andere woorden, van het ene uiterste komt men terecht in het andere uiterste. Zoals hierbij het midden van kou en hitte het beoogde doel is, zo ook is het midden van gierigheid en verkwisting het beoogde doel.
Als je dan nu wilt weten wat het midden van deze twee uitersten is, kijk dan naar de daad die voortkomt uit die slechte gewoonte (d.w.z. de spirituele ziekte). Indien het doen van deze daad gemakkelijker en prettiger is voor jou dan het andere, dan wil dit zeggen dat die slechte gewoonte jou overheerst. Bijvoorbeeld wanneer het oppotten en alleen voor jezelf houden van rijkdom prettiger en gemakkelijk is voor jou dan deze uit te geven aan degene die er recht op hebben, dan wordt je overheerst door de slechte eigenschap van gierigheid. Je dient nu door te blijven gaan met het uitgeven ervan aan degenen die er recht op hebben tot je dit niet meer als een last of als zwaar ervaart.
Maar hierin dien je ook niet te ver te gaan waardoor het onterecht spenderen van je bezit prettiger en gemakkelijk wordt voor jou dan het terecht bij je houden, want dan wordt je overheerst door verkwistzucht. Mocht het zover komen, dan dien je weer terug te keren richting het (terecht) vasthouden van je rijkdom.
Een onthecht hart
Zo blijf je continue jezelf in de gaten houden en deze eigenschap controleren door te kijken wat als gemakkelijk en wat als moeilijk ervaren wordt door jezelf, tot je onthecht raakt van het geobsedeerd zijn door rijkdom; je bent nu vrij van de obsessie voor het uitgeven van geld alsook van de obsessie voor het oppotten ervan. Sterker nog, je begint geld te zien als water dat je slechts opspaart voor je eigen behoefte en/of voor die van anderen, het spenderen ervan heeft voor jou geen voorrang op het opsparen ervan. Elk hart dat deze staat bereikt is dan gezuiverd van deze spirituele ziekte.
Maar het hart dient ook vrij te zijn van alle overige spirituele ziekten totdat het niet meer gebonden is aan iets van het wereldse, zodat de ziel -waarmee deze het leven van deze wereld verlaat- dit kan verlaten al onthecht zijnde van het wereldse, niet omkijkend ernaar noch verlangend naar diens middelen. Dan zal de ziel zijn reis naar het Hiernamaals beginnen vol rust en tevredenheid, zich scharend onder de groep der vrome dienaren van Allah de Verhevene.
Het standvastig op het gulden middenpad blijven is niet erg duidelijk en bovendien uiterst energie-vergend. Desondanks dient men zijn uiterste best te doen om zo dicht mogelijk bij het middenpad te blijven indien men niet in staat is om erop te blijven. Degene die op zoek is naar verlossing en zaligheid kan deze slechts verkrijgen door vrome daden te verrichten. Vrome daden komen slechts voort uit goede eigenschappen. Daarom dient elke dienaar zijn eigenschappen en ingesleten gewoonten te controleren en ze in kaart te brengen om zich dan toe te leggen op het om de beurt behandelen van elke slechte eigenschap.
We vragen Allah de Verhevene om ons godvruchtig te maken, Amien.